Recensie van de dansvoorstelling 'Fabuleus'

Knack Recenseert 

Knack heeft een hart voor cultuur en volgt het reilen en zeilen binnen de media op de voet. Op deze blog worden recensies, commentaren en bespiegelingen verzameld over kunst & cultuur, radio & televisie en andere (nieuwe) media.

THEATER ~ Kleuren alles ( * * * 1/2)

Jump!

'Schuldige' van dit bonte spektakel is de jonge regisseur en kunstenaar Carl von Winckelmann. Von Winckelmann klopte enkele jaren geleden aan bij het Leuvense jongerengezelschap fABULEUS en hoopte er als acteur of maker van het 'plankengevoel' te mogen proeven. Zo geschiedde. Von Winckelmann liet zich opmerken in Forza (2006) van regisseur Benjamin Van Tourhout en baande zich ondertussen al tekenend, musicerend, fotograferend en timmerend een weg naar een eigen theater-, of breder en beter, kunsttaal.

Naarmate zijn regieopleiding aan het Brusselse RITS en zijn opleiding Beeldende Kunsten aan het Gentse KASK hun einde naderden, glooide in von Winckelmann de idee om von Horväths meesterwerk met jongeren te ensceneren.

Hij las dit stuk voor het eerst toen hij in het zesde middelbaar zat en het stuk bleef sindsdien 'hangen'. Toen hij van fABULEUS een regie-uitnodiging kreeg, dacht hij onmiddellijk aan von Horväths stuk. Hij vindt het een theatertekst waarin 'alle personages rond de twintig jaar oud zijn. Ze zitten allemaal op een kantelpunt in hun leven. In het stuk is er een economische crisis aan de gang en verliezen mensen hun werk. Daardoor liggen voor hen alle kansen open: ze kunnen weer elke richting uitgaan. Dat kantelpunt heb je ook als je afstudeert van de middelbare school. Je moet iets kiezen dat je wilt studeren en vier jaar later ben je afgestudeerd en wordt alles weer naar nul getrokken. Dat zijn allemaal momenten waarop je expliciet stopt met verder bouwen op het voorgaande. Voor sommigen is dat beangstigend en stresserend, andere mensen zien dit als een openbaring.' Dit verschillend omgaan met veranderingen en crisis, maakt de spanning uit van von Winckelmanns vertaling en bewerking van von Horväths tekst.

Artistiek leider Dirk de Lathauwer en dramaturg Peter Anthonissen schraagden zich achter von Winkelmanns plannen en forceerden een 'meet and greet ' met dat andere jonge talent dat de laatste tijd regelmatig over de fABULEUZE vloer komt: scenograaf en vormgever Jozef Wouters. Hij liet zich voor het eerst opmerken als scenograaf van de chaotische en spitante voorstelling Opera/een werkstuk (2008) van het jonge collectief MENNO/MICHIEL/JOZEF. Dit collectief creëerde in de zomer van 2009 met Toren, een voorstelling voor pendelaars, een creatie langs de spoorlijn in Herent. Een beetje vergelijkbaar met Benjamin Verdoncks jaarproject KALENDER (2009 - 2010; Toneelhuis), maar van een ietwat meer onbevangen, ludieke en - laten we het maar toegeven - jeugdiger en onbezorgder orde.

De Kasimir en Karoline van von Winckelmann toont zich ook als de meer onbezonnen en losbandige tegenhanger van NTGents versie. Dat betekent allerminst dat die jeugdige versie minder geloofwaardig is. Integendeel. Met dank aan de meesterlijke vormgeving van Jozef Wouters. 

Liefde is een kleur

Al van bij aanvang wordt het oog geprikkeld en geïntrigeerd door de ongemeen felle kleuren van de kostuums. Wat blijkt: het bovenstuk van elk kostuum is in een kleurpoeder ondergedompeld. Dit poeder, gulal genaamd, wordt in India gebruikt om tijdens het Holi Festival uitbundig de komst van de lente te begroeten.
Het gevolg van gulal op de planken: de acteurs spelen in letterlijk kleurige wolken de sterren van de hemel. Die kleurige wolken verbeelden niet alleen de energie waarmee dat jong geweld speelt. Het is ook een kiene abstrahering van het kermisgebeuren waarin het verhaal zich afspeelt.

Dat von Winckelmann amper tien jaar ouder is dan zijn spelers zorgt voor een bijzonder hecht makers- en spelersteam dat met flink veel goesting en gezwinde naturel op de scène staat. Niet alle jongeren bezitten evenveel acteertalent maar door een intelligente typecasting weet de regisseur dit euvel in een weldaad om te buigen.
Via een trampoline springen de acteurs de scène op en staan enthousiast - zonder al te geëxalteerd aan te doen - op de planken. De kleurwolken die hen omringen, blijken metaforisch voor de kleurschakeringen in de karakters en in hun spel.

Deze productie is fABULEUS op zijn best: veel jong talent gebundeld tot een kleurrijke creatie die via de jeugdigheid de liefde en het leven bezingt. Met dank aan een geniale vormgever en een bevlogen regisseur die met deze creatie aantonen veelbelovende theatermakers te zijn.

Els Van Steenberghe